Dempingsrubber achtertandwiel

[PantinNL]

L.S.
Vandaag was het weer eens hobbydag. Mijn SP98 krijgt nu een voorjaarsbeurt.
Je komt dan meestal onverwachte zaken tegen. Aangezien mijn achterwiel eruit lag i.v.m. revisie van het bagagerek, heb ik het achterwiel uitgebreid nagekeken. De band kon nog wel even mee, maar die ga ik toch wisselen, want ik houd van veel profiel. De kans op lek raken is dan ook veel kleiner.
Daarna heb ik de naaf onderzocht en met name de rubberen dempers die er alweer zo'n 14 jaar in zitten. Nou, het was allemaal bagger en erg versleten... De pennen zaten flink los en de rubberen doppen waren vervormd.

P1050945[1].jpg

We hebben indertijd rubberen dempers van een Duits Bromfietsmerk Z toegepast, maar dat rubber is te zacht. De originele Motobécane dempers zijn harder en hebben ook andere afmetingen. In de on-line boutique van MCF heb ik ooit een setje gevonden, dus hoefde ik niet met polyurethaan aan de slag.
De pennen, die in de naaf hadden zitten te jutteren, heb ik vervangen door overmaatspennen zoals hierboven afgebeeld linksonder.
Uiteraard moesten de gaten in de naaf iets groter gemaakt worden: 10,8 i.p.v. 10mm. De pennen hebben een borst, die met een perspassing in de naaf wordt geperst. Het middendeel is gewoon 10 mm en dan nog een stukje van 6,7 mm voor de sluitring en het klinken.

Mocht je dus een mobylette hebben met een 115mm-naaf controleer dan eens bij gelegenheid de pennen en de rubbers. De kans is groot dat de pennen los zitten en de rubbers versleten...behalve bij Frank natuurlijk!

Henk

[Franky]

Roep maar niet te hard Henk. Wie weet hoe dat van mijn na 10 jaar eruit ziet.
De pennen zaten bij mij gelukkig niet los.

[PantinNL]

Ik heb vertrouwen in dat harde polyurethaan.
Die Z-dempers is waarschijnlijk imitatie. Ik heb hier nog een dergelijk setje liggen. Als Polle weer eens op een beurs staat, wil ik een keer zijn rollen vergelijken met die pulp die ik hier heb liggen. Binnenkort maak ik een setje dempers van dat stuk polyurethaan, dat ik van jou gekregen heb.
Ik verwacht dat die originele rubbers wat langer meegaan.
Groet,
Henk

[MobyJoost]

Polyurethaan is zoooo geen rubber.

[PantinNL]

Het mooie van rubber is dat het erg goed energie absorbeert.
Een gedeelte wordt omgezet in warmte en een gedeelte komt vrij bij terugvering door de elasticiteit.
Die verhouding is per rubbersoort verschillend.
Polyurethaan is stugger en minder elastisch; bovendien moet het gesmeerd worden. Hiervoor is er polyurethaan met grafietcellen ontwikkeld. Dat ziet er zwart uit. Bij gewoon Polyurethaan zullen de bussen na een paar jaar uitdrogen, krimpen en niet goed meer dempen. Vervanging is dan de enige optie. In de autowereld wordt hiermee volop geëxperimenteerd.
Het is dus belangrijk om de juiste rubbersoort of polyurethaantype toe te passen. Zolang je niks heb dat ideaal is moet je dus uitgaan van een vervangingsstrategie. Ik heb ooit gewerkt bij machines waarin extreem sterke zuren alle metalen en kunststoffen zwaar aantastten en uiteindelijk zou de hele boel oplossen. De truc was gewoon om periodiek onderdelen te vervangen en zwakke plekken van de baden te verstevigen met nieuwe metaalplaten.

Volgens bovenstaande theorie zouden de polyurethaan bussen bij de naaf van Frank over 3-4 jaar stevig beginnen te bonken. We wachten even af.
Voorlopig kan hij vooruit en tegen die tijd hebben we misschien de ideale rubbersoort gevonden.
Henk

[Franky]

Interessant verhaal. Ik heb me nooit zo in polyurethaan verdiept. 3-4 jaar vind ik overigens erg kort. Ik mag hopen dat dat niet het geval is. We gaan het zien

[australman]

Hoi,

Wat voor een kwaliteit rubber je ook gebruikt,als het ontwerp niet deugt,zoals in dit geval,ben je beter af zonder demping.
Veel te weinig rubber om de demping ook maar een beetje effectief te maken.
Gewoon weglaten en overmaats bouten maken.Of bussen van PU monteren,met hetzelfde effect.

Hans

[PantinNL]

Hallo Hans,
Het is inderdaad minimaal, maar het werkt in de praktijk afdoende.
Om de paar jaar de blokjes inspecteren en eventueel vervangen.
Henk

[Franky]

Ik ben het niet met jullie eens. Ik ben van mening dat deze "dempingsrubbers" helemaal niet als functie hebben om te dempen. Ze hebben de functie om twee onderdelen te verbinden die niet deugdelijk zijn uitgelijnd t.o.v. elkaar. De reden waarom Motobecane deze constructie in mijn ogen toepast is vanwege de kettingkast. Neem een SP93 als voorbeeld. Geen kettingkast en dus deze verbinding niet.

Als je een kettingkast hebt en je tandwiel vastbout moet kettingkast gedemonteerd worden om je achterwiel eruit te krijgen. Ik denk dat ze dat niet wilden hebben vandaar deze oplossing. Ik heb dan daadwerkelijk overwogen om kunststofbussen erin te zetten ipv rubber. Echter, die gaan hoorbaar rammelen. Vandaar dat ik PU bussen heb die overigens qua hardheid zo goed als hetzelfde is als de originele rubbere bussen en daardoor niet te vergelijken zijn met een stalen bout er doorheen.

[PantinNL]

Stalen bouten lijkt mij ook geen goed idee. Juist die flexibele component voorkomt irritante geluiden.
Een v-snaar overbrenging is ook veel stiller dan een ketting.
Henk

[Franky]

Als je de rubber bussen voor stalen bussen vervangt ben ik er ook van overtuigd die stalen bussen zich volledig door het tandwiel heen gaan werken. Het tandwieldeel is van aluminium als ik me dat goed herinner.