Carter om krukas monteren

[ruudk]

Hoi,

Maar even een nieuw topic over het weer in elkaar zetten van mijn S35A-motorblok.
Ik vind het monteren van de carterhelften om de krukas een stressvolle klus waarbij ik door schade en schande weer wat heb geleerd en dat hier maar even moet delen voor anderen (die net zo onervaren zijn als ik) dezelfde klus gaan doen.

Eerst heb ik de tip van Paul MZ opgevolgd om een krukwang aan de binnenzijde te ondersteunen met een sterke metalen strip die in de werkbank geklemd zit, bij het plaatsen van de eerste carterhelft om de krukas. Daarbij stuitte echter ik op het probleem dat diezelfde metalen steunstrip in de weg zit bij de laatste milimeters plaatsing. Immers, de rand van de carterhelft moet tot precies midden in de ruimte tussen de krukwangen worden geschoven (in de praktijk: gemept), maar daar zit dan dus die steunstrip in de weg.

Daarom heb ik toch voor Lolle zijn methode gekozen. Ik heb hiervoor bij een ijzerhandel twee eindjes dikwandige stalen pijp gekocht (binnendiameter ongeveer 30 mm, wanddikte ong. 5 mm, lengte ong. 20 cm), die mooi om de krukas heen passen. Het ene eind zet ik rechtop in de werkbank en daar plaats ik de in de oven op 120 graden verwarmde carterhelft ontstekingszijde in. Deze 120 graden heb ik uit de originele werkplaatsinstructie (daar staat iets meer dan 100 graden). Keerring erin leggen en dan de vrieskoude (-18 gr. C) krukas (met reeds gemonteerde lagers en shimringen) er in laten zakken. Ingevette pakking zo goed mogelijk op zijn plek leggen. In de andere op 120 graden verwarmde carterhelft de keerring leggen en deze op de krukas laten zakken. Dan met het andere pijpje en een gewone klauwhamer van boven de boel naar elkaar toe slaan. Als ik niet was vergeten om wat olie op de buitenrand van de lagers te smeren, ging dit misschien wat makkelijker maar ik moest nu nog flink slaan. Heel eng, want de carter is maar van aluminium, ik was steeds bang om het te beschadigen.
Halverwege snel twee carterboutjes door de gaten laten zakken om de pakking goed te fixeren en weer doormeppen. Hier zit de stress, dat je snel moet werken vanwege het rap minderende temperatuurverschil en dat je ondertussen ook nog om verschillende dingen moet denken zoals plaatsing pakking. Nu begrijp ik ook waarom er vaak gebruik wordt gemaakt van vloeibare pakking, die blijft altijd mooi op zijn plek zitten. Verder steunt alles op een pijpje, dus dat is ook nog eens spannend dat je niet per ongeluk de heleboel omstoot en alles op de grond klettert.

Want toen de carterhelften mooi tegen elkaar aan kwamen (je hoort dit ook aan een ander geluid bij het aantikken), dacht ik: yesss! Yess!!! Maar... de pakking... zat... toch... niet... goed.... Zucht... Vloek! De pakking zit op twee plaatsen scheef en is ook nog ergens gescheurd. Wat een drama, wat een rotklus! Op de rest van de omtrek zit de pakking redelijk op zijn plek. Voor de rest draait de krukas prachtig, geluidloos en soepel en ook mooi strak opgesloten. Dat opsluiten van de krukas heb ik trouwens keurig met zelfgemaakte paslagers en paskeerringen en shimringen gedaan, werkt perfect! Maar ja.. wat nu? Alles weer (voor de derde keer) loshalen? Nee dus, geen zin meer aan, een eerste lektest met een nachtje kruipolie toont nog geen lek aan. Dus gewoon alles verder monteren en kijken of het lekt, dan kan het altijd nog weer uit elkaar.

Wordt vervolgd!
Rudolf

[JanmobyEvert]

Krukas in de vriezer de dag van te voren. Ik zet altijd eerst de lagers en keringen in het verwarmde carter. Dan de carterhelften weer in de oven op 150 graden. En dan de boel in elkaar zetten. Dat schuift veel makkelijker heb ik het idee….

[ruudk]

Ik denk dat je gelijk hebt, Jan Evert, ik had eerst de keerringen en lagers in de carterhelften moeten drukken.
Het schuiven van de lagers om de krukas gaat waarschijnlijk makkelijker dan het schuiven van lagers in de carter, vanwege het beperktere contact-oppervlak (kleinere diameter). Ik was alleen bang om mijn keerringen langdurig heet te stoken in het carter (Goetze keerringen met groot rubberoppervlak), vandaar dat ik het andersom deed. Maar 150 graden kunnen ze misschien nog wel hebben.... De krukas had ik inderdaad een dag eerder al in de vriezer gelegd, in doeken gewikkeld en vacuum gezogen in een vacuumzakje (tegen condens). Echter, zo gauw je de krukas uit het vacuum zakje haalt, condenseert het alsnog met dikke druppen tegelijk. Misschien dat in de olie zetten helpt tegen condens, dat probeer ik de volgende keer.

[Lolle]

Het kan op verschillende manieren. Ik doe altijd eerst de lagers op de krukas en dan de krukas met lagers weer de vriezer in. Als je de lagers op kamertemperatuur in de hete carterhelften drukt is deltaT kleiner en dus minder speling. Mijn ervaring is juist dat lagers lastiger op de as gaan dan het carter in. Het is een kwestie van goede voorbereiding en alles achterelkaar in elkaar drukken.

[Marco]

Niet te bang wezen om het goed warm te stoken.
Als het warm genoeg is past zo het lager in het Carter zonder te hameren.

Ik monteer ook altijd eerst de lagers op de krukas zodat je kunt zien of ze ver genoeg op de as zitten en eventueel nog een tikje kan geven met een stukje pijp

[ruudk]

Okee, dank jullie, ik houd er de volgende keer rekening mee!
Lolle, ik denk dat je gelijk hebt: het uitzettings- of krimpeffect is in absolute zin groter bij materialen met grotere afmetingen, het gaat immers om de uitzetting per graad per lengte-eenheid, dus een ring met een diameter van 6 cm zet twee keer zoveel uit (langs 1 richting) als een ring met een diameter van 3 cm, daarom zullen theoretisch de lagers makkelijker in het carter moeten kunnen gaan dan om de krukas, afgezien van de materiaalverschillen en andere factoren dan.

[Pollege]

Beste leden hoog tijd om nog eens een sleuteldag te geven met als eerste punt,krukas demonteren ,nieuwe lagers er en terug monteren.

Gr Polle

[ruudk]

Is op zich een prima idee, Polle. Ik kan het zelf eerst nog wel eens proberen met een volgend motorblokje (een van mijn S1-tjes heeft krukaslagers die klinken als koffiemolens), want dit was pas mijn eerste keer. Ik heb wel de verwachting dat het de volgende keer beter gaat. Ik beschouw de afgelopen keer maar als een oefenpartijtje. Toegegeven, ik had dat oefenen beter op een oud afdank-blokje kunnen doen in plaats van op mijn mooie S35A-blok, maar daar heb ik het geduld dan weer niet voor. Dat is een slechte eigenschap van me. Ik wil meteen iets echt repareren en niet eerst doen alsof. En maak het dan juist vaak een beetje kapot door de onervarenheid... Nou ja, als het carter nergens gaat lekken, beschouw ik de missie als redelijk geslaagd. Het kan altijd weer uit elkaar om er een nieuwe pakking met perfecte ligging in te plaatsen.

[Lolle]

https://www.facebook.com/reel/863128202 ... WDuG2&fs=e

[mobydilz]

Typisch een geval van makkelijk zat!

Maar ja zo'n soepele indier is wat anders dan een stugge groninger.

gr jed

[ruudk]

Ja, ook een bijzonder goed idee om lagers te monteren in een zandbak .
De krukkast (carter) van mijn S35A lekt trouwens niet, dus dat is mooi, ondanks de scheve pakking.
Echter de vervangende krukas die ik gemonteerd heb, is van iets mindere kwaliteit dan de originele. (Behalve dan dat er geen stuk is uitgesleten onder een krukaslager natuurlijk.)
Met warme motor hoor je dat er wat speling tussen zuiger en krukas komt.
Misschien is het enkel het bronzen pistonpenlagertje, maar dat leek nog redelijk goed toen ik het uit mekaar had.
Als ik mijn nieuwe telefoon kan gebruiken volgende week, maak ik even een filmpje van de lopende motor.
Eerst maar even laten rusten.

[PantinNL]

Vandaag een carter opgehaald van een blokje dat altijd prima gelopen heeft, echter de laatste tijd traden er krukaslagergeluiden op.
Je kunt natuurlijk gissen naar de oorzaak, maar beter is om even de boel open te gooien.
Als je dat vaker hebt gedaan, dan is dat vrij simpel. Er is voldoende hierover geschreven en alle spullen zijn nog gewoon te bestellen.
Er was uiteraard na al die jaren wat aanslag in het carter en op de krukas, maar de oorzaak van het vervelende geluid wijt ik aan de speling tussen kogels en kogelbanen.
Na inspectie van de carterdelen bleek, dat het opstaande pasrandje van een van de carterdelen op bepaalde plekken geheel verdwenen was en de pakking dus de boel niet perfect meer kon dichten. Er moet dus materiaal verdwenen zijn tijdens het gebruik. Misschien is het wel bij de lagers gekomen? Allemaal gissen. Heeft iemand dat ook meegemaakt
 

P1080229k.jpg

De krukas bleek nog prima recht te zijn en geen speling bij het big end te vertonen.
Een ander carter is geen probleem en komende week zit alles weer met nieuwe lagers en afdichtingen in elkaar.

Henk

[australman]

Merkwaardig.Toch lijkt me niet,dat het invloed hoeft te hebben op de afdichting.Ik ben wel benieuwd,hoe ze in de fabriek destijds
de krukasjes monteerden.Het beeld van personeel,dat heen en weer rent,tussen koelkast en oven,wil er bij mij niet echt in.

Hans

[PantinNL]

Hallo Hans,
Ik denk dat de afdichting nog wel gefunctioneerd heeft, want het vermogen was nog steeds goed.
Beschadiging van de lagers is misschien wel veroorzaakt gebeurd door die carterdeeltjes? Ik zal de lagers eens openen en de loopvlakken bekijken.
Misschien zie ik iets.
Henk

[loe]

Misschien is die wel van een stelling af gedonderd, of zoiets,
Maar was toch goed genoeg voor montage,.
Typisch dat ook presies bij de gaten van de grondplaat er ook stukken uit zijn,
Het Lijkt wel opzettelijk gedaan

[PantinNL]

Hallo Loe,
Ik heb degelijke rommel nooit zo gemonteerd. Het moet tijdens gebruik gebeurd zijn.
Vreemd, misschien is het geen 100% aluminium, maar zit er zink in de legering.
Van Zamac (zink-alumium) is bekend dat het bij lage temperaturen kwetsbaar is.
Morgen ga ik het eens uitgebreid onderzoeken.
Welke grondplaat bedoel je trouwens Loe?
Groet,
Henk

[loe]

Ontsteking grondplaat toch?

[ruudk]

Hoi Henk,
Ik denk hetzelfde als Loe, de tapgaten van de ontstekingsgrondplaat lijken wel verder uitgeboord, dus zeg maar dieper het carter in.
Ze horen eerder te stoppen. Normaal zie je nog net de halve openingen van de tapgaten in het platte gedeelte van het carter, het cilindrische gedeelte hoort geen uitsparingen meer te hebben. Althans, dat denk ik, ik heb natuurlijk niet alle Mobylettes van de wereld gezien.
Groet,
Ruud

[JanmobyEvert]

Vandaag een carter opgehaald van een blokje dat altijd prima gelopen heeft, echter de laatste tijd traden er krukaslagergeluiden op.
Je kunt natuurlijk gissen naar de oorzaak, maar beter is om even de boel open te gooien.
Als je dat vaker hebt gedaan, dan is dat vrij simpel. Er is voldoende hierover geschreven en alle spullen zijn nog gewoon te bestellen.
Er was uiteraard na al die jaren wat aanslag in het carter en op de krukas, maar de oorzaak van het vervelende geluid wijt ik aan de speling tussen kogels en kogelbanen.
Na inspectie van de carterdelen bleek, dat het opstaande pasrandje van een van de carterdelen op bepaalde plekken geheel verdwenen was en de pakking dus de boel niet perfect meer kon dichten. Er moet dus materiaal verdwenen zijn tijdens het gebruik. Misschien is het wel bij de lagers gekomen? Allemaal gissen. Heeft iemand dat ook meegemaakt ?

Henk

Dat heb ik ook wel meegemaakt. Als je de boel te enthousiast wilt splitsen en je slaat een schroeven draaier tussen de carterdelen richting krukas dan breken die randjes af. Voor het afdichten zal het niet veel uitmaken ik gebruik meestal pakking en vloeibare pakking tussen de carterhelften. Dat zit wel dicht.

Op de foto heb ik een stuk rood om omsingeld is daarook geen hap uit?

[Lolle]

Hahaha, jij bent niet de eerste die het carter open haalt. De vorige keer is het met geweld gebeurd. Op de plekken waar het carter is beschadigd is er een schroevendraaier tussen geramd.
Ik zou deze carterhelften maar in de ijzerbak gooien. Er zijn genoeg goeie te vinden.

[Marco]

Beetje bijwerken en nieuwe pakking monteren.
Niet meteen weggooien als er mini stukje afgebroken is wat totaal niet erg is.

[Pollege]

Weggooien en goede monteren.
Kan volgens mij nooit tijdens het rijden gebeuren tenzij er een stuk is losgekomen van een lager en de boel beschadigd heeft.
Maar dat vind ik ook onwaarschijnlijk wan dan zou de motor helemaal in de soep draaien.

Gr Polle

[PantinNL]

Beetje bijwerken en nieuwe pakking monteren.
Niet meteen weggooien als er mini stukje afgebroken is wat totaal niet erg is.

Dat ministukje bij het oliekanaal is geen fout, maar die vorm is geheel anders dan bij de meeste carters met boring voor smering.
Ook diverse afrondingen zijn verschillend.
Bij de tweede foto staat op het carter : 49,9 cc. Dit heb ik nog nooit gezien.
Bij de eerste foto zie je ook dat de vorm van de rechthoekige aansluiting op de spoelpoort anders is.
Weggooien doe ik pas als het nergens voor te gebruiken is. Uiteraard pas ik mijn standaard AV7-carter toe met grote toevoeropeningen van de smering.
Ik zal enkele foto's toevoegen van dit afwijkende cartertje, dat het ondanks alles jaren perfect gewerkt heeft.
Henk

[PantinNL]

Het blokje zit ondertussen onder de brommer en ik heb nog geen tijd gehad om de boel te testen.
Dat gaat de komende week gebeuren. Dat monteren van de lagers is een simpele klus.
Vergeet die koelkast en de oven maar!
Ik gebruik slechts een strijkijzer met thermostaatregeling in de laagste stand (<100 graden).
Het strijkijzer zet ik in een losse machineklem op zijn kop Met een beetje spuug ter controle of de temperatuur inderdaad onder de 100 graden blijft.
De krukas moet bij de wang goed ondersteund worden door een plaat in de bankschroef.
Met een hamer en pijp kan het het warme lager daarna gemakkelijk op de astap tegen de krukwang bevestigd worden.

Was alles maar zo gemakkelijk, want met een nieuw gashandel had ik wel problemen. De oude was afgekeurd i.v.m. slijtage aan de glijddelen.
In de nieuwe gashendel kreeg ik de decompressorkabel niet gemonteerd. De hele boel weer los en daarna bleek dat er net voorbij het draadgat (voor het vastzetten van de kabel) een hard stalen propje zat. Waarschijnlijk een stukje afgebroken boor of kabel?
Het lukte me niet om die prop uit te boren of uit te tikken; dus kapte ik er maar mee; tenslotte is morgen weer een nieuwe dag!
De volgende dag maakte ik van een lange geharde betonspijker een drijver van circa 2,2 mm doorsnede. Daarna werd het aluminium gashendelhuis op een brander verwarmd tot circa 150 graden. Met de drijver kon de prop daarna met enige moeite eruit getikt worden.
Met het juiste gereedschap en werkwijze kan je alles oplossen, maar je moet wel de rust en fitheid hebben om erover goed na te denken.
Henk

[Marco]

Een betonspijker??
Wat is dat?